Geçtiğimiz hafta yazımızda zekata tabii olan
malların nisap miktarları mevzumuz da altın gümüş ve paranın nisap miktarını yazmıştık
bugünde diğer maddelerle devam edeceğiz inşallah
3)MADEN VE GÖMÜLER
Yer altından çıkarılan ve zekata tabi olan
madenlerden kasıt altın gümüş demir bakır ateşte eriyen katı maddelerdir
Cıva haricinde petrol gibi sıvı madenler
yakut mücevher gibi ateşten etkilenmeyen katı madenler zekata tabii değildir
Şafi mezhebine göre yer altından çıkarılan
altın ve gümüş dışındaki madenler değeri ne olursa olsun zekata tabi değildir
Hanbeli mezhebine göre ise değerli
kardeşlerim yer altından çıkarılan sıvı ve katı her türlü maden zekata tabidir
Kıymetli kardeşlerim günümüzde maden
işletmeciliği gelişmiş büyümüş ve çeşitlenmiştir altın gümüş bakır demir çinko
bor kömür gibi bir çok ürün elde edilmekte ve önemli bir ekonomik değer
taşımaktadır
bu itibarla hanbeli mezhebinin görüşünü
benimsiyoruz diyoruz ki her türlü madenin zekata tabi olması için değeri 80.18 gram
altına ulaşıyorsa üzerinden bir yıl geçme şartı aranmaksızın çıkarıldıktan ve
tasfiye edildikten sonra %2,5 oranında zekatının verilir
Gömülere gelince bunlar yer altında saklanmış
ve İslamdan evvel dönemlere ait olan halis altın ve gümüşlerdir bunlara hazine
define ve rikaz denir
Gömü onu bulup çıkaranın hakkıdır gömünün
1/5'i zekat olarak verilir gömüler çıkarıldıktan sonra üzerinden bir yıl
geçmesi aranmadan hemen zekatının verilmesi gerekir zekata tabi olması için
gömünün de 80.18 gram olması bulan kişinin Müslüman hür ve ergen olması gerekir
Çıkarılan ve bulunan gömü İslam dönemine ait
ise kayıp mal hükmündedir sahibi biliniyorsa teslim edilmelidir
Şayet bulunan gömünün sahibi bulunmuyorsa
bulan kişi 1 yıl boyunca gömüyü ilan eder sahibini araştırır çıkmazsa artık
define onundur Define altın ve gümüş ise ağırlıkları nisap miktarını buluyorsa
harcamaz ve üzerinden 1 yıl geçerse %2,5 oranında zekatı verilir kardeşlerim
4)TOPRAK ÜRÜNLERİ
Normal hallerde insanların gıdasının
elverişli olup bozulmadan saklanması mümkün olmayan toprak ürünleri zekata
tabiidir Meyve cinsinden olanları üzüm ve hurmadır tahıl cinsinden olanları
buğday arpa mercimek nohut pirinç çavdar mısır ve bakla gibi maddelerdir Hem
toprak ürünleri hem ağaç ürünleri zekata tabiidir odun ot ve şeker kamışı
dışındaki kamış hariç yerden biten her türlü ürün zekata tabidir
Bir toprak ürününün zekata tabi olabilmesi
için bir sene boyunca bozulmadan kalabilecek nitelikte olması esastır Toprak
ürünlerinin nisap miktarı konusunda müçtehit imamlarımız farklı içtihatlarda
bulunduğu ve uzun olduğu için oraya girmiyorum
Hanefi mezhebine göre toprak ürünlerinde
nisap miktarı aranmaz az veya çok topraktan elde edilen ürün zekata tabidir der
mezhep imamımız azam ebu Hanife
İmamı azam Ebu Hanife’ye göre az veya çok
kuru üzüm ve hurma zekata tabiidir
Tarım ürünlerinin zekata tabi olabilmesi için
belirli bir kişinin mülkiyetinde olması gerekir
Mescitlere hayır kurumlarına vakfedilmiş
arazilerden elde edilen ürünler zekata tabi değildirler
Zekata tabii ürünleri yetiştirdikten sonra
satılırsa zekatını tarla sahibi yetişmeden satılırsa değerli kardeşlerim satın
alan verir
5)TİCARET MALLARI
Daire dükkan arsa tarla tekstil sanayi
ürünleri motorlu vasıtalar gıda maddeleri ev eşyası alıp satılan her türlü ürün
ticaret malıdır
TİCARET MALLARININ ZEKATA TABİ OLMASI İÇİN
GEREKLİ ŞARTLAR
1)Kişi elinde bulunan malı satın alırken alıp
satmak amacıyla almalıdır bir ürünü veya malı satmak amacıyla değil kullanmak
amacıyla almışsa Bu mal ve ürün zekata tabi değildir
KİŞİ bir malı kullanmak amacıyla almışsa
zekata tabi değildir satın almak için aldıysa bu zekata tabidir değerli
kardeşlerim
2)temel ihtiyacı ve borcu çıktıktan sonra
ticaret malı 80,18 gram altın değerinde olması gerekir bir kimsenin ticaret
malı ile birlikte nakit parası varsa bu ticaret malına eklenir
ticaret malı nisap miktarına ulaşmaz ama
parası varsa ticaret malı ve parasıyla birlikte nisap miktarına ulaşırsa bu mal
ve para zekata tabidir
3)ticaret mallarının değeri yıl sonunda nisap
miktarına ulaşıyorsa 80,18 gram zekatın verilmesi gerekir
Ticaret mallarının zekat oranı 1/40'tır
ticaret malları cinsleri ayrı olsa da bu mallar birbirine eklenir
Ticaret malı miktarı nisaptan inmedikçe her
yıl yeniden verilmesi gerekir
Hanefi mezhebine göre ticaret mallarının
zekatı hesaplanırken borçlar çıkarılır Şafi mezhebine göre ise borç zekatı
etkilemez
Hanefi mezhebine göre ticaret mallarının
zekatı mal olarak verilebileceği gibi bu malın zekatı para olarak da
verilebilir
Değerli Kardeşlerim bir sonraki yazımızda
gayri menkullerin sanayi ürünlerinin ve Emek ve sermaye ortaklığının zekata
tabii nisap miktarıyla devam edelim inşallah
