Kıymetli Dostlar İslâm hukuku literatüründe kefâet terimiyle ifade edilen denklik ile
evlenecek eşler arasında dinî, iktisadî ve sosyal bakımdan bir denkliğin olması
kastedilir. Burada esas itibariyle erkeğin kadına denk olması aranmaktadır.
Eşler arasındaki uyumun sağlanmasında
taraflar arasında söz konusu alanlar bakımından bir denkliğin, bir yakınlığın
mevcut olması şüphesiz önemlidir. Ancak bunun kurulmuş bir evliliği sona
erdirme sebebi olarak kabul edilmesi yine de ayrı bir konudur. Bu sebeple
hukukçuların önemli bir kısmının kefâeti gerekli görmesine mukabil Kerhî, Sevrî
gibi bazı hukukçular kefâeti İslâm’ın getirdiği eşitlik anlayışına aykırı
olduğu için reddetmektedir. Esasen Kur’an ve Sünnet’te kefâeti gerektiren bir
hüküm de mevcut değildir.
Bu kurum hukukçuların daha ziyade evlilikte uyumu
sağlamak için kabul ettikleri bir tedbir olarak karşımıza çıkmaktadır. Tabii
bunda sosyal gruplaşmaya ve aristokratik yapılanmaya gereğinden fazla önem
veren Arap toplum yapısının da etkisi vardır. Ne var ki kefâeti günümüzde
evliliğin devamı bakımından dikkate alınması faydalı görülen bir unsur olarak
kabul etmek, ancak nihaî seçimi taraflara bırakmak daha uygun görünmektedir
EVLİLİKTE DENKLİK
Hanefî mezhebinde şu altı noktada kocanın
kadına denk olması aranmıştır: Soy, müslüman oluş, dindar oluş, hürriyet,
servet ve meslek. Âkıl bâliğ olan kadın velisinin rızâsını dahi almaksızın
evlenebilir. Ancak seçmiş olduğu eşinin sayılan altı noktadan ailesine denk
olması gerekmektedir. Eğer bu denklik gözetilmemişse velisinin bu evliliğe
itiraz ve fesih hakkı vardır. Yalnız bu itirazın çocuk olmadan veya kadın
hamile kalmadan yapılması gerekmektedir; daha sonra yapılan fesih talebi
dikkate alınmaz. Kefâet şartı Hanefîler’e göre bir lüzum şartıdır. Yani evlilik
feshedilinceye kadar bütün muteber sonuçlarını doğurur. Diğer mezheplerde
kefâet, genelde sıhhat şartı, bazı durumlarda da nefâz şartı olarak kabul
edilmektedir.
Aziz Kardeşlerim Değerli Dostlar İnşallah
Bir sonraki
yazımızda evlenilmesi haram olan kadınları yazmaya çalışalım
HAYIRLA KALIN ALLAH’A EMANET OLUN GÜNÜNÜZ
MÜBAREK OLSUN
ARAŞTIRMACI İLAHİYATÇI EĞİTİMCİ YAZAR SALİH
KEBAPÇI
Twitter.com /
@Salihkebapcii Salihkebap1@gmail.com
KAYNAK: Türkiye Diyanet Vakfı yayınları ilmihal cilt 2 İslam ve
Toplum
